Grote dilemma's van creatieve ondernemers (die ik als mentor vaak tegen kom)

Er komt vroeg of laat (ik verzeker het je) voor elke maker en creatief ondernemer altijd weer een moment waarop je jezelf betrapt op deze gedachte: 'Waarom maak ik het mezelf zo ingewikkeld? Kan het niet gewoon simpel? Met meer focus? Ik wil gewoon teveel. Het ís teveel.' 

Welkom bij mijn lievelingskudde: de kudde de creatieve makers en ondernemers. Jeweetwel: die met een grote voorkeur voor nieuwe dingen en met nogal weinig enthousiasme voor repeat, repeat, repeat (voor herhaling dus).

Ik snap het. Oh en of ik het snap. Simpel is aantrekkelijk.

Het belooft namelijk rust, overzicht en een opgeruimd hoofd. Wát een smakelijke belofte voor ons. Simpel voelt als een rechte weg zonder kruisingen en met genoeg tijd om onderweg te stoppen voor een kop koffie of extra bezoekje aan een musuem. 

Het verlangen naar simpel komt vaak op in periodes van chaos en/of overwhelm. Het komt soms als je inbox uitpuilt. Maar vooral als je vijf projecten half af hebt en eentje half gestart (en je nóg tig ideeën hebt). Het komt als er een lancering van een nieuw product of nieuwe dienst in aantocht is. Of een opening van je expositie of je nieuwe webshop. En het komt ook als je to-do lijst gewoon langgggg is. 

Op zo’n moment roep je: 'Ik moet één ding doen. Zooooveel simpeler. Niet zoveel dingen als nu. Ik maak mezelf helemaal gek hiermee.'  En dat klinkt dan áltijd logisch voor de roeper. Want ja...één ding geeft toch focus. Eén ding geeft helderheid. Eén ding zou je, in theorie, verder moeten brengen in je creatieve bestaan en dito bedrijf.

Maar dan...Dan is er naast simpel iets ánders wat nogal hard aan ons als homo creativus trekt. Er is: nieuw. En die twee botsen. Soms zo dat je er een blauwe plek aan overhoudt. En ik tekende het net zodat je ziet dat het boem-botst:

Wie kent het niet. Nog voor je dat ene ding helemaal hebt afgerond, klopt het volgende idee aan. Een nieuw product. Een nieuwe techniek. Een nieuw materiaal. Een nieuwe dienst. Een nieuwe richting. Trouwens...het idee klopt eigenlijk niet aan. Het stormt naar binnen, springt op de bank en begint enthousiast te vertellen over alle kansen die jullie samen kunnen grijpen. Want het is zo leuk! En het past óók bij jou! Soms springt het op de bank en nodigt een paar klasgenootjes uit. Dat is een hoop gespring.

Hier zit iets biologisch achter, leerde ik. Ja heus. Het creatieve brein krijgt een enorme kick van nieuwigheid. Dat wist je al. Vanzelfsprekend. Wist je ook dat nieuwe ideeën voor dopamine zorgen? Het voelt als inspiratie, energie, flow. Herhaling daarentegen…voelt al snel als sleur. En sleur...quelle horreur. Dat rijmt en betekent trouwens: wat een verschrikking.

Wat je net las betekent gelukkig niet dat mijn klanten of ik nooit iets afmaken. Kijk jij ook maar eens achter je en zie wat je de afgelopen jaren allemaal deed. Het betekent wél dat je bewust structuur moet aanbrengen, omdat je natuurlijke neiging altijd zal zijn om door te springen naar het volgende. Next! En dat geldt dus niet alleen voor jou, mijn klanten en mij maar voor de hele kudde. Er is dus sowieso niets mis met jou.

Hoe die structuur aan te brengen?  Daar wil ik dit alvast over zeggen... Ik ben zelf nogal van de ideeënmap. Of geef het de term ideeën-stortbak waar mijn klant, laten we haar Fietje noemen, het onlangs over had. Dat hebben van een plek voor ideeën die op de bank springen en in je brein, is een must. Een plek in een schrift, notitie-app, map, groot vel papier aan de muur. Wat voor jou werkt. Een plek om ze te parkeren.

Fietje ervoer toen we elkaar spraken, de botsing tussen het verlangen naar simpel (structuur/herhaling) en nieuw (variatie/niet saai). Want ja, bij simpel floreert onze onderneming. En ja, bij nieuw floreert ons creative brein. Die twee...die matchen dus niet erg. Die botsen zoals je ziet in de illustratie hierboven. Het verlangen van Fietje naar nieuw is niet fout. Het is geen falen. Het is wel een eigenschap die we mogen leren managen. Het vraagt van ons als creatieve ondernemer een andere manier van werken dan ondernemers die niet creatief zijn. 

Veroordeel jezelf ook niet wat het hebben van het verlangen naar nieuw/variatie/niet saai betreft. Het is hoe we zijn, wie we zijn. Wees niet in strijd met wie je bent. Niet doen. Het probleem is niet dat je nieuwe ideeën hebt. Het probleem is dat je ze liefst op korte termijn wil uitvoeren.

Naast het spanningsveld tussen aan de ene kant simpel/structuur/herhaling en aan de andere kant nieuw/variatie/niet saai, speelde er in het geval van Fietje nog wat. Misschien herken je het wel. Dingen moeten doen waar niet echt energie op zitten. Die je eigenlijk niet graag doet. Ondersteunende of onderhoudstaken dus. Ik bedoel daarmee: alles wat er omheen moet gebeuren om je creatieve onderneming draaiende te houden: social media, boekhouding, website bijwerken, nieuwsbrief versturen, admin, planningen maken, webshop monitoren, contact met galeries of winkels en zo voorts en zo verder.

Wacht. Ik maak er een illustratie van. 

Het verschil tussen de kern van het maker zijn en de ondersteunende/onderhouds-taken van je creatief bedrijf. Dat is waar het om gaat zoals je ziet. Want het kan daar flink schuren. De kern van het maker zijn (noem het je core business als je wil), is waar je voor leeft. Het is hét moment waarop je je kwast oppakt, je camera scherp stelt, je handen in de klei zet en je voelt: ja híer doe ik het voor! (Hallo flow, inspiratie, tijd die vliegt, experimenteren, maken, ontdekken.)

Dan nu. Het Misverstand.

Veel creatieve ondernemers denken: Als ik echt van mijn werk hou, moet ik ook van deze taken houden. En dat is gewoon écht niet waar. Je hoeft geen liefdesrelatie te hebben met je boekhouding. Je hoeft geen verliefde vlinders te voelen als je een email stuurt. Ondersteuning en onderhoud heeft vooral efficiëntie en helderheid nodig. That's all. 

Het is ook geen falen als je delen van je ondersteuning en onderhoud automatiseert, uitbesteed of flink versimpeld. Ik zeg: doen, doen, doen. Heb je meer tijd over om te maken, maken, maken. Dat onderhoud heeft trouwens - kort door de bocht - twee smaken. De praktische: het moet gewoon gebeuren dus ik doe het maar zo efficient mogelijk. De frustrerende/verlammende: je maakt het ingewikkelder dan nodig is, omdat je het uitstelt, er tegenop ziet, denkt dat alles even belangrijk is, dat het perfect moet of vindt dat je het allemaal zelf moet kunnen. Ik weet er alles van. Voor je het weet, is je dag vol met ondersteuning/onderhoud en blijft er nauwelijks ruimte over voor de kern van je creatieve onderneminng. En dat voelt een beetje alsof je een restaurant runt maar zelf niet meer achter de pannen staat te proeven en proberen maar in plaats daarvan alleen maar in het magazijn, de koeling, het kantoor en de kelder staat.

Dus…hoe balanceer je nou al die onderdelen van je makersbestaan; die vier waar ik in dit artikel over schreef. Het simpel en nieuw waren de eerste twee en daarna de kern van je bedrijf en de ondersteuning/het onderhoud? Hier komen de tips.

1. Kiezen (maar niet met oogkleppen op). Kies welk project(en) of welke richting(en) nu prioriteit hebben. Kom je er zelf niet uit, doe het dan samen met iemand. En misschien is 1 project of 1 richting wel realistischer overigens als het veel tijd en energie kost. Maar ik weet maar al te goed dat het voor veel makers totaal niet gaat werken om zich uitsluitend op 1 ding te focussen. Heb je dat al geprobeerd en werkte het niet: kies er dan meerdere maarrrrr maak het wel haalbaar. Anders ligt frustratie en overwhelm alsnog op de loer. Zet nieuwe ideeën die tijdens het werken aan bestaande projecten op de bank beginnen te springen in je ideeën map of ideeën stortbak en vertrouw erop dat je er  - als het idee blijft roepen - later op terugkomt.
2. Plan de kern van je bedrijf (je core business) als eerste. Blokkeer in je agenda eerst de momenten waarop je aan je aan de kern van je bedrijf werkt. Onderhoud en ondersteuning mag eromheen komen, niet andersom. Anders staat de kern van je bedrijf en jij als maker altijd op de wachtlijst. Geen fijne plek. Worden we niet blij van. 
3. Versimpel ondersteuning/onderhoud flink. Vraag jezelf af: moet ik dit echt doen? Kan het sneller? Kan het simpeler? Kan iemand anders het doen? Je hoeft geen drie uur te besteden aan het perfectioneren van een Instagram-post als je eigenlijk gewoon even zichtbaar wilt zijn.
4. Beweeg mee met je natuurlijke cyclus. Veel creatieve ondernemers hebben deze cyclus. Benieuwd of je het herkent. Idee → Energiepiek → Middenstuk (stroperig) → Afronden (of niet) → Nieuw idee.  Als je weet dat dit je patroon is, kun je vooraf plannen hoe je jezelf door het middenstuk heen helpt. Daar heb ik trouwens wel wat aardige coaching tools voor ontwikkeld. 
5. Het gevaar van 'simpel'. Let op: simpel is niet altijd de oplossing. Soms is simpel gewoon een codewoord voor: ik-wil-even-weglopen-van-het-moeilijker-middenstuk. Het is belangrijk om te onderscheiden: heb ik behoefte aan focus omdat ik te veel doe? Of wil ik weg van de saaiere, technische, minder inspirerende taken die bij dit project horen?
6. Het gevaar van 'nieuw'.  Nieuw is niet altijd een probleem. Soms is een nieuw idee juist wat jij als maker of je creatieve onderneming nodig heeft om te groeien. Om dingen weer in beweging te krijgen. Maar als nieuw altijd komt vóór afmaken, loop je vast in een patroon van beginnen zonder eens lekker te oogsten.

En nu? Wat er gebeurt als je dit niet oplost? Dat kan ik je vertellen. Je creatieve ondernemering voelt dan steeds meer als een huis vol onafgebouwde kamers. Er liggen overal gereedschap en plannen, maar nergens kun je echt wonen. Je energie raakt versnipperd. Je zelfvertrouwen krijgt een knauw, omdat je het gevoel hebt dat je nooit iets afmaakt. Je bent boos op jezelf omdat je geen liefde voelt voor ondersteunende- en onderhoudstaken terwijl je wél ondernemer bent (wat is er mís met mij, kan je denken). Ik - misschien weer eens aardig om dit te zeggen - ken deze dilemma's maar al te goed.

Niets menselijks wat ik als mentor en coach hoor, klinkt mij vreemd in de oren. Er waren periodes waarin ik mezelf kwijtraakte in nieuwe ideeën, zonder mijn bestaande plannen af te maken. En er waren periodes waarin ik zoveel tijd kwijt was aan onderhoud dat mijn core business bijna op de reservebank belandde. De shift kwam, gelukkig. Nieuwigheid is mijn zuurstof, maar ik hoef het niet meteen in te ademen.  Het mag even geparkeerd. Onderhoud is noodzakelijk, maar het hoeft niet mijn hele dag of week op te (vr)eten. Mijn core business is waar ik mijn hart en energie in wil stoppen. En ja, misschien ga ik daardoor langzamer dan anderen. Ga ik sneller als ik maar 1 doe en sneller als ik álles wat er te doen is aan ondersteunende dingen, uitbesteed. Maar dat doe ik niet.

Uiteindelijk is er maar eentje die 's avonds voor het slapen gaan voelt of de balans daarin oké genoeg was. Of de balans tussen simpel en nieuw en ook de balans tussen mijn core business en onderhoud die dag oké genoeg was.

Tot slot. Ben jij ook lid van deze kudde? Dan weet je: de truc is om je creativiteit te laten stromen zonder dat je focus wegspoelt. Dat is precies waar ik je bij help. Klik hier om eventueel samen aan de slag te gaan in een 1 op 1 traject. 

Leuk dat je er (weer) was en dank voor het lezen! Ken je iemand die ook tekent, ontwerpt, kunst maakt of illustreert en voor wie dit artikel interessant is, deel dit artikel dan vooral. Dank alvast.

Maak mooi en zooi. Maak, maak, maak. En wat je ook maakt of doet, doe het met lust, lef en liefde!

Liefs en tot rap,

PS: Voel je dat je er niet alleen uitkomt? Loop je tegen een creatieve blokkade aan of wil je gewoon meer helderheid en structuur in je werk? Boek een vrijblijvend gesprek met mij en ontdek hoe ik je verder kan helpen.